İçeriğe atla
- Uluslararası tahkim, uluslararası düzeyde meydana gelen ticari, ticaret dışı veya diğer anlaşmazlıkların,
mahkemeye gitmeden, tarafsız bir hakem veya hakem heyeti tarafından çözümlendiği bir yargılama sürecidir. Bu
süreç, genellikle ticari sözleşmelerde öngörülür ve taraflar arasındaki uyuşmazlıkların daha hızlı, daha gizli ve daha
uzmanlaşmış bir şekilde çözülmesini hedefler.
- Türkiye’de uluslararası tahkim hem yerel mevzuat hem de uluslararası anlaşmalar çerçevesinde düzenlenmiştir.
Türkiye’de Uluslararası Tahkim Mekanizmasının Durumu ve Gelişimi
- 1927 tarihli New York Konvansiyonu: Türkiye, tahkim kararlarının tanınması ve icrası için uluslararası arenada
önemli bir adım atarak 1992 yılında New York Konvansiyonu’na taraf olmuştur. Bu konvansiyon, Türkiye’de verilen
tahkim kararlarının yurt dışında, yurt dışında verilen tahkim kararlarının ise Türkiye’de tanınmasını ve icra edilmesini
sağlamıştır.
- 2001 Yılı – Milletlerarası Tahkim Kanunu: Türkiye, 2001 yılında Milletlerarası Tahkim Kanunu’nu kabul ederek tahkim
süreçlerinin hukuki altyapısını güçlendirmiştir. Bu kanun, Birleşmiş Milletler’in Model Kanunu temel alınarak
hazırlanmış olup, uluslararası tahkim yargılamaları için önemli bir referans noktasıdır.
- 2014 Yılı – İstanbul Tahkim Merkezi’nin (ISTAC) Kurulması: ISTAC, Türkiye’nin ulusal ve uluslararası ticari
uyuşmazlıkların çözümünde rekabetçi bir tahkim merkezi olmasını sağlamak amacıyla kurulmuştur. ISTAC, taraflara
hızlı, esnek ve uzman tahkim hizmeti sunan bağımsız bir kuruluştur.
Uluslararası Tahkim Nedir?
İstanbul Tahkim Merkezi (ISTAC): Türkiye’de uluslararası tahkim hizmeti sunan önemli kurumlardan biridir.
2015 yılında kurulan ISTAC, hem yerli hem de yabancı taraflar arasında ortaya çıkan uyuşmazlıkları çözmek
için uluslararası standartlarda tahkim hizmeti sunar. ISTAC, esnek ve hızlı çözüm sunan, özellikle İstanbul’u
bir tahkim merkezi haline getirmeyi amaçlayan bir kurumdur.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Tahkim Divanı (TOBB Tahkim Divanı): TOBB, ticaret ve sanayi
odalarının üyeleri arasında çıkan uyuşmazlıkların çözümünde kullanılan bir diğer tahkim kurumudur. TOBB
Tahkim, hem yerel hem de uluslararası uyuşmazlıklarda hizmet verir.
İTOTAM: İstanbul Ticaret Odası, tahkim yoluyla ticari uyuşmazlıkların çözümlenmesini teşvik etmek
amacıyla, 1979 yılından bu yana vermiş olduğu tahkim hizmetini, uluslararası uygulamalara ve yabancı
ülkelerdeki emsallerine uygun olarak verebilmek için İTOTAM’ı 16 Ekim 2014 tarihinde kurmuştur.
Türkiye’ deki Tahkim Merkezleri
Uluslararası Tahkim Nedir?
EDAC: EDAC; Orta Asya, Avrupa, Balkanlar ve Orta Doğu’daki enerji ve altyapı uyuşmazlıklarını çözüme
kavuşturmak amacıyla kurulan, merkezi Ankara’da bulunan uluslararası tahkim merkezidir. EDAC; sekretarya,
yönetim kurulu, ulusal kurul, uluslararası kurul, danışmanlar ve hakemlerden oluşur. Enerji Uyuşmazlıkları
Tahkim Merkezinde alınacak kararlar nihai ve bağlayıcı olup 1958 tarihli New York Sözleşmesi uyarınca
uluslararası geçerliliğe sahiptir. Merkez, 21 Ekim 2020 tarihinde faaliyete geçmiştir.
İslam İşbirliği Teşkilatı (OIC) Tahkim Merkezi: OIC, 22–25 Eylül 1969 tarihlerinde Rabat’ta düzenlenen İslam
Zirve Konferansında alınan kararla kurulmuştur.92 Teşkilat merkezi Cidde, Suudi Arabistan’dadır. İslam İşbirliği
Teşkilatının amacı, teşkilata üye Devletler arasında işbirliği ve dayanışmayı güçlendirmek, İslam Dünyasının hak
ve çıkarlarını korumaktır. Türkiye’nin, İslam İşbirliği Teşkilatı Nezdindeki Daimi Temsilciliği 24 Temmuz 2015
tarihinde Cidde’de açılmıştır